Το πρόβλημα του ελληνικού ποδοσφαίρου
Ο σημαντικός Έλληνας διανοούμενος και παθιασμένος ποδοσφαιρόφιλος Κωστής Παπαγιώργης γράφει σε ένα από τα πολλά κείμενά του με θέμα το ποδόσφαιρο: «Συγκρίνοντας τον υπόκοσμο του ντόπιου ποδοσφαιρικού Πρωταθλήματος με εκείνον των αλλοδαπών Πρωταθλημάτων, συνήθως τονίζουν ένα προφανές στοιχείο: στο εξωτερικό η δραστηριοποίηση των αρμόδιων αρχών υπήρξε άμεση και οι αποφάσεις εξεδόθησαν χωρίς καμία χρονοτριβή. Πράγματι, το 1971 στην Μπουντεσλίγκα υποβιβάστηκαν Όφενμπαχ και Αρμίνια Μπίλεφελντ (με αποκλεισμό πενήντα τριών ποδοσφαιριστών). Το 1980 στο Καμπιονάτο υποβιβάστηκαν Μίλαν και Λάτσιο (με αποκλεισμό είκοσι ποδοσφαιριστών). Το 1993 ο πολύς Μπερνάρ Ταπί, πρόεδρος της Μαρσέιγ, καταδικάζεται με φυλάκιση οκτώ μηνών, η ομάδα του υποβιβάζεται και συνάμα εκπίπτει από τον τίτλο της πρωταθλήτριας. Όσο εντυπωσιακά κι αν είναι αυτά τα μέτρια, ουδεμία σχέση έχουν με την ντόπια κατάσταση». Σε αυτές τις λίγες γραμμές ο Παπαγιώργης συμπυκνώνει το πρόβλημα του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Υπάρχει πράγματι πολυιδιοκτησία στην περίπτωση ΠΑΟΚ και ΞΑΝΘΗΣ;
Επί δεκαετίες η σχέση μεταξύ Συντάγματος, νόμων και ποδοσφαίρου είναι μια σχέση έντασης. Σε αυτή τη σχέση κατά κανόνα ο νόμος βρίσκεται χαμένος.
Με αφορμή το επίμαχο ζήτημα πολυιδιοκτησίας, το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι αν πράγματι υπάρχει πολυιδιοκτησία στην περίπτωση ΠΑΟΚ και Ξάνθης. Η απάντηση είναι ότι αυτό δεν μπορούμε ακόμη να το γνωρίζουμε με βεβαιότητα. Το σκεπτικό της Έκθεσης του αρμόδιου διοικητικού οργάνου, της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού, φαίνεται κατ’ αρχάς εμπεριστατωμένο ως προς την αναγνώριση παρένθετων προσώπων. Απομένει όμως να αξιολογηθεί από την τακτική δικαιοσύνη.
Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία προβλέπεται η δυνατότητα προσφυγής κατά της Έκθεσης της ΕΕΑ στο αρμόδιο διοικητικό Εφετείο. Εκεί θα έπρεπε να κριθεί η υπόθεση και όχι στην άστοχη τροπολογία που ψηφίστηκε εν μέσω αντιδράσεων. Οι θιγόμενοι μπορούν να επιδιώξουν στο δικαστήριο την αναστολή εφαρμογής της απόφασης των αθλητικών δικαιοδοτικών οργάνων, ώστε να υπάρξει ο αναγκαίος χρόνος για μία συνολική επανεκτίμηση της κατάστασης που διαμορφώθηκε στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο.
Η δικαιοκρατικά προβληματική και πολιτικά ατυχής τροπολογία
Τέθηκε, επίσης, το ερώτημα αν η τροπολογία είναι αντισυνταγματική. Η απάντηση είναι αρνητική, δεδομένου ότι το αυτοδιοίκητο στον χώρο του ποδοσφαίρου δεν περιλαμβάνει τις κυρώσεις που ο νόμος θέτει στο πεδίο του επαγγελματικού αθλητισμού. Όμως, τίθεται ζήτημα παρέμβασης στους όρους διεξαγωγής του πρωταθλήματος και μάλιστα αναδρομικά. Κατά συνέπεια, τυχόν εφαρμογή της τροπολογίας αντίκειται προς το ρυθμιστικό πλαίσιο της UEFA και ενδέχεται να προκαλέσει την αποβολή της Ελλάδας από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.
Τι θα έπρεπε να έχει πράξει η κυβέρνηση; Κατ’ αρχάς, αποτελεί νομικό σφάλμα αυτό που διατείνονται κυβερνητικά στελέχη, ότι δηλαδή η Έκθεση της ΕΕΑ αποτελεί απλή σύσταση χωρίς δεσμευτικό περιεχόμενο. Η Έκθεση της ΕΕΑ συνιστά εκτελεστή πράξη της διοίκησης, προσβαλλόμενη στα διοικητικά δικαστήρια, η οποία οδηγεί σε δέσμια αρμοδιότητα των αθλητικών δικαιοδοτικών οργάνων. Άρα η κυβέρνηση ξεκινάει από εσφαλμένη αφετηρία.
Η δικαιοκρατικά προβληματική και πολιτικά ατυχής τροπολογία δεν θα έπρεπε να έχει υπάρξει στον νομικό κόσμο. Η υπόθεση θα έπρεπε να επιλυθεί σύμφωνα με το ισχύον δίκαιο από την ελληνική δικαιοσύνη. Περαιτέρω, οι επόμενες ενέργειες της κυβέρνησης θα έπρεπε να κατευθύνονται με γνώμονα ένα δίπολο: αφενός τον σεβασμό του αυτοδιοίκητου στο ποδόσφαιρο, σύμφωνα με το ρυθμιστικό πλαίσιο που έχει τεθεί από τη FIFA και την UEFA, και αφετέρου την αυστηροποίηση της νομοθεσίας για το επαγγελματικό ποδόσφαιρο και την απαρέγκλιτη τήρησή της από την πολιτεία.
Ξενοφών Κοντιάδης
Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου