Ερώτημα Πολίτη
Οι καταλήψεις που αφορούν στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπως πανεπιστήμια και σχολεία, κινούνται στα πλαίσια της νομιμότητας; Εάν ναι, υπάρχει νόμος που το θεσπίζει και το καθιερώνει; Θα μπορούσαν οι καταλήψεις τέτοιου είδους να θεωρηθούν παράνομες και ως εκ τούτου να τεθούν σε πεδίο απαγόρευσής τους;
Απάντηση:
Δεν υπάρχει νομοθετική ή άλλη πρόβλεψη που να επιτρέπει την «κατάληψη» εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ούτε όμως, ρητή απαγόρευση της συγκεκριμένης «δραστηριότητας». Η μη νομιμότητα, και το μέτρο της, προκύπτουν, ανά περίπτωση, από τα εξής τρία, κυρίως, στοιχεία και τις αντίστοιχες νομικές συνέπειες:
α) την ενδεχόμενη άσκηση βίας, ακόμα και ψυχολογικής (παρεμπόδιση δασκάλων ή άλλων μαθητών να μπουν στις τάξεις και να κάνουν μάθημα),
β) την έννοια της καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος, του «δικαιώματος» νοούμενου εδώ ως πράξης που είναι δυνατόν να γίνει ανεκτή,
γ) τη φθορά, εφόσον υπάρχει, δημόσιας, ιδίως (προκειμένου περί δημόσιας εκπαίδευσης), περιουσίας ή παρεμπόδισης άσκησης δημοσίου λειτουργήματος.
Ενδεχόμενη παρανομία τυπικά κρίνεται, όπως σε κάθε αντίστοιχη περίπτωση, από τα δικαστήρια, στα οποία θα μπορούσαν να προσφύγουν τόσο μαθητές όσο και γονείς, καθώς και εκπαιδευτικοί, αλλά και αυτεπαγγέλτως ο Εισαγγελέας. Το ζήτημα όμως είναι τέτοιο -κοινωνικής σημασίας, με πρωταγωνιστές νέους- που σκόπιμο είναι να λύνεται, εφόσον δεν υπάρχουν παρεκτροπές και ποινικά κολάσιμες πράξεις, με μη δικαστικό και μη κατασταλτικό τρόπο.
Κώστας Μποτόπουλος
Συνταγματολόγος, Δικηγόρος