Ο Ευάγγελος Βενιζέλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1957. Είναι παντρεμένος από το 1980 με τη δικηγόρο Βασιλική Μπακατσέλου, με την οποία έχει μία κόρη, την Ελβίνα, επίσης δικηγόρο.
Αμέσως μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, το Σεπτέμβριο του 1974, εισάγεται στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του συμμετείχε ενεργά στο φοιτητικό κίνημα και διετέλεσε μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Φοιτητικής Ένωσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1977) και της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδος (1975).
Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1978 και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων (Paris II). Το 1980 αναγορεύθηκε Διδάκτωρ Νομικής στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου το 1984 εκλέχθηκε υφηγητής και στη συνέχεια καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου. Παράλληλα άσκησε το λειτούργημα του δικηγόρου στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στον Άρειο Πάγο. Σήμερα διατηρεί την ιδιότητα του ομότιμου καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του δικηγόρου στα ανώτατα δικαστήρια.
Στην ακαδημαϊκή του πορεία, ο Ευ. Βενιζέλος δημοσίευσε μεγάλο αριθμό μελετών, μονογραφιών, σχολίων σε δικαστικές αποφάσεις και διδακτικών συγγραμμάτων . Έχουν επίσης κυκλοφορήσει άρθρα, δοκίμια και βιβλία του για διάφορα πολιτικά ζητήματα: το ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης στις μοντέρνες δημοκρατίες, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την ελληνική εξωτερική πολιτική, την πολιτιστική πολιτική, τις πολιτικές ανάπτυξης, τη διαχείριση του δημοσίου χρέους κ.α.
Κατάλογος δημοσιευμάτων (μελετών, βιβλίων κ.ο.κ) του Ευάγγελου Βενιζέλου είναι διαθέσιμος στην προσωπική του ιστοσελίδα www.evenizelos.gr
Διετέλεσε, μεταξύ άλλων, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και μέλος της Επιτροπής Τοπικής Ραδιοφωνίας (ανεξάρτητη αρχή αρμόδια για την εποπτεία των ραδιοφωνικών σταθμών).
Τον Οκτώβριο του 1993 εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στην Α’ Περιφέρεια Θεσσαλονίκης, θέση που διατήρησε σε όλες τις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις (1996, 2000, 2004, 2007, 2009 και 2012 /Μάιος, 2012/ Ιούνιος, 2015/Ιανουάριος ,2015/Σεπτέμβριος )
Ως βουλευτής, ήταν ο γενικός εισηγητής της Αναθεώρησης του Ελληνικού Συντάγματος του 2001 (1995 – 2001).
Από το 1993 έχει υπηρετήσει σε διάφορες υπουργικές θέσεις:
Υφυπουργός Προεδρίας της Κυβέρνησης και στη συνέχεια Υπουργός Τύπου και Μ.Μ.Ε. – Κυβερνητικός Εκπρόσωπος (1993-1995), Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών (1995-1996), Υπουργός Δικαιοσύνης (1996), Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού (1996-1999), Υπουργός Ανάπτυξης ( Ενέργειας, Βιομηχανίας, Εμπορίου, Τουρισμού και Τεχνολογίας 1999-2000), για δεύτερη φορά Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιος και για το συντονισμό της προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων ΑΘΗΝΑ 2004, (2000-2004), Υπουργός Εθνικής Άμυνας (2009-2011), Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονομικών (2011-2012).
(δείτε αναλυτικά τον απολογισμό του κυβερνητικού – κοινοβουλευτικού έργου 1993-2015, εδώ: apologismos.pdf )
Ο Ευ. Βενιζέλος διετέλεσε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠΑΣΟΚ.
Στις 18 Μαρτίου 2012 εξελέγη Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με άμεση ψηφοφορία της κοινωνικής βάσης.
Στις 25 Ιουνίου του 2013, ο Ευ. Βενιζέλος ανέλαβε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση συνεργασίας που σχηματίστηκε τον Ιούνιο του 2012 και ολοκλήρωσε τη θητεία της με τις εκλογές της 25.1.2015.
Η θητεία του Ευ. Βενιζέλου ως Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, όπως ο ίδιος ζήτησε μετά τις εκλογές της 25.1.2015, έληξε στις 14 Ιουνίου 2015 με τη διεξαγωγή του 10ου συνεδρίου και την εκλογή του νέου Προέδρου του ΠΑΣΟΚ.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος διετέλεσε Αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής ομάδας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, Εισηγητής της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ (2017-2019)
Ορίστηκε το 2022 μέλος και εξελέγη εισηγητής του επταμελούς high level reflection group για το μέλλον του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Είναι δικηγόρος στα ανώτατα δικαστήρια.
Ίδρυσε το 2016 τη δεξαμενή σκέψης «Κύκλος Ιδεών».