Ερώτηση Πολίτη:
Οι φάκελοι που μοίρασε ο Πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο με ό,τι πρέπει να κάνουν οι υπουργοί το επόμενο εξάμηνο μου προκάλεσαν αμηχανία. Ποιος σχεδίασε το κυβερνητικό έργο; Θεσμικά δεν είναι αυτή η δουλειά του Υπουργικού Συμβουλίου;
Απάντηση:
Σύμφωνα με το άρθρο 82 παρ.1 του Συντάγματος «Η Κυβέρνηση καθορίζει και κατευθύνει τη γενική πολιτική της χώρας, σύμφωνα με τους ορισμούς του Συντάγματος και των νόμων», ενώ σύμφωνα με την παρ.2 του ίδιου άρθρου «Ο Πρωθυπουργός εξασφαλίζει την ενότητα της Κυβέρνησης και κατευθύνει τις ενέργειές της, καθώς και των δημόσιων γενικά υπηρεσιών για την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής μέσα στο πλαίσιο των νόμων».
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, με βάση τις προηγούμενες συνταγματικές διατάξεις, ο Πρωθυπουργός έχει, μεταξύ άλλων, τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
- Προεδρεύει στο Υπουργικό Συμβούλιο και στα συλλογικά κυβερνητικά όργανα και εκπροσωπεί την Κυβέρνηση
- Προσδιορίζει επακριβώς την κυβερνητική πολιτική στο πλαίσιο των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου
- Συντονίζει την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής
- Επιλύει τις διαφωνίες μεταξύ των υπουργών
- Εποπτεύει τη δημόσια διοίκηση και τη λειτουργία των υπηρεσιών του κράτους και των Ν.Π.Δ.Δ.
Αν ληφθεί υπόψη η, κατά τον Δ. Τσάτσο, «σχετική λειτουργική αυτοτέλεια του Πρωθυπουργού» και η ιδιαίτερη θέση του στο πολιτικό μας σύστημα μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 1986, προκύπτει ότι στο πλαίσιο αυτοδύναμης Κυβέρνησης στον ρόλο και τις αρμοδιότητές του ασφαλώς περιλαμβάνεται και η εξειδίκευση των προτεραιοτήτων της Κυβέρνησης ανά υπουργείο, όπως αυτή εκφράστηκε με τους φακέλους που έδωσε σε κάθε υπουργό.
Σημειωτέον ότι σε λίγες ημέρες η Κυβέρνηση θα παρουσιάσει στη Βουλή τις προγραμματικές δηλώσεις προκειμένου να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Οι προγραμματικές δηλώσεις αποτελούν ένα κείμενο μεγάλης θεσμικής και πολιτικής σημασίας, που ακολουθεί την Κυβέρνηση καθ’ όλη τη διαδρομή της. Ο φάκελος που έλαβε κάθε υπουργός είναι αξιοποιήσιμος και στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων τόσο από τον Πρωθυπουργό όσο και από τους υπουργούς.
Ξενοφών Κοντιάδης
Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Παντείου Πανεπιστημίου
Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου