Ο Ξενοφών Α. Γιαταγάνας γεννήθηκε στην Αθήνα στις 15 Ιουνίου 1948. Είναι διδάκτωρ Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1993) με θέμα διατριβής τη νομική προστασία των ιδιωτών στο κοινοτικό δίκαιο καθώς και Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Δικαίου του Πανεπιστημίου Paris II (2006) με θέμα την Πολιτική Ανυπακοή.
Έχει πραγματοποιήσει διαλέξεις πάνω σε ζητήματα κοινοτικού δικαίου και ευρωπαϊκής ενοποίησης σε πολλά πανεπιστήμια και επιστημονικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού και έχει πολλές δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά. Οι πιο πρόσφατες δημοσιευμένες μονογραφίες του αφορούν την πορεία συνταγματοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2003) και την ενσωμάτωση της Χάρτας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ευρωπαϊκό Σύνταγμα (2004), την Ευρώπη μετά την κρίση (2008), το Δικαίωμα Αντίστασης και την Πολιτική Ανυπακοή (2010).
Είναι δικηγόρος Αθηνών από το 1974, έχει διατελέσει μέλος της Νομικής Υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1978-1988), Σύμβουλος του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών για τα ευρωπαϊκά ζητήματα (1988-1990), Νομικός Σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1991-1995), Επικεφαλής του Τμήματος Δημοσιονομικής Νομοθεσίας της Γενικής Διεύθυνσης Προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1995-1998), Μέλος (Σύμβουλος) του Γραφείου του Προέδρου της Επιτροπής Jacques Santer (1998-2000), Εταίρος (Fellow) εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης του Κέντρου Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ (2000-2001), Νομικός Σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2001-2003), Αποσπασμένος στο Υπουργείο Εξωτερικών για την υποστήριξη της Ελληνικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2003), Νομικός Σύμβουλος της Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας για την προσαρμογή του Σχεδίου Ανάν στο κοινοτικό κεκτημένο (2004), Διευθυντής Ερευνών του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών και Ερευνών (Ε.Κ.Ε.Μ.Ε.) και εντεταλμένος διδασκαλίας στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. και εντεταλμένος διδασκαλίας στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (από τον Απρίλιο του 2004), Σύμβουλος του Γ. Παπακωνσταντίνου στο Υπουργείο Οικονομικών (2010-2011), Σύμβουλος του Πρωθυπουργού Λ. Παπαδήμου (2012).
