Βουλή

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 69 του Συντάγματος από τον Νικόλαο Σημαντήρα.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 75 του Συντάγματος από τη Μαρία Μουσμούτη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 74 του Συντάγματος σχετικά με τις τροπολογίες επί νομοσχεδίων και προτάσεων νόμου από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 72 του Συντάγματος από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 70 του Συντάγματος από τον Νέστορα Πολίτη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 83 του Συντάγματος από τον Στέλιο Κουτνατζή.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 26 του Συντάγματος από τον Κυριάκο Π. Παπανικολάου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 74 του Συντάγματος σχετικά με τη διαδικασία εισαγωγής για συζήτηση νομοσχεδίων και προτάσεων νόμων από τη Μαρία Μουσμούτη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 73 του Συντάγματος από τον Απόστολο Βλαχογιάννη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 65 του Συντάγματος από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 71 του Συντάγματος από τον Νέστορα Πολίτη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 55 του Συντάγματος από τον Θανάση Ξηρό.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 53 του Συντάγματος από τον Θανάση Ξηρό.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 27 του Συντάγματος από τον Αναστάσιο Γουργουρίνη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 64 του Συντάγματος από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 76 του Συντάγματος από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 51 του Συντάγματος από τον Θανάση Ξηρό.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 79 του Συντάγματος από τον Χρήστο Γκόρτσο.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 63 του Συντάγματος από τους Νίκο Παπασπύρου και Νέστορα Πολίτη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 60 του Συντάγματος από τη Βασιλική Χρήστου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 1 του Συντάγματος από τον Χρήστο Παπαστυλιανό.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 41 του Συντάγματος από τον Χαράλαμπο Τσιλιώτη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 61 του Συντάγματος από τη Βασιλική Χρήστου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 62 του Συντάγματος από τη Βασιλική Χρήστου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 68 του Συντάγματος από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 67 του Συντάγματος από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 66 του Συντάγματος από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 59 του Συντάγματος από τον Νίκο Παπασπύρου.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 57 του Συντάγματος από τον Γιώργο Σωτηρέλη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 106 του Συντάγματος από τον Γιώργο Δελλή.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 110 του Συντάγματος από τον Ξενοφώντα Κοντιάδη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 84 του Συντάγματος από τον Ξενοφώντα Κοντιάδη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 56 του Συντάγματος από τον Γιώργο Σωτηρέλη.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 43 του Συντάγματος από τον Νικόλαο Σημαντήρα.

Διαβάστε την ερμηνεία του άρθρου 40 του Συντάγματος από τον Απόστολο Βλαχογιάννη.

H διαφορά τυπικής ισχύος, δηλαδή, της μεγαλύτερης κανονιστικής δύναμης του Συντάγματος έναντι των νόμων, γεννά το ζήτημα ποιος δικαιούται να ελέγχει τη συνταγματικότητα των νόμων, δηλαδή αν ένας νόμος συγκρούεται κατά περιεχόμενο με το περιεχόμενο του Συντάγματος ή ψηφίστηκε κατά παράβαση της διαδικασίας που το ίδιο προβλέπει.

Βασική λειτουργία των Γραφείων Προϋπολογισμού σε κάθε σύγχρονη δημοκρατία είναι η προαγωγή της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας στη δημοσιονομική διαχείριση μέσω της παροχής αντικειμενικών και ανεπηρέαστων από πολιτικά κόμματα αναλύσεων για την αξιοπιστία των προβλέψεων του προϋπολογισμού και τακτικών αξιολογήσεων για την υλοποίησή του.

Σύνταγμα είναι ο ανώτατος νόμος της Πολιτείας: από ουσιαστική άποψη, λόγω της μεγάλης σημασίας των διατάξεων του, οι οποίες περιλαμβάνουν τους βασικούς κανόνες της πολιτικής αντιπαράθεσης και της κοινωνικής συμβίωσης γενικότερα. Γι’ αυτό επηρεάζουν περισσότερο από κάθε άλλη ρύθμιση τη ζωή των πολιτών.

Η Βουλή είναι οίκος ανοχής, οίκος ανοχής όμως της Δημοκρατίας, δηλαδή θεσμός που αγαπά τη δημοκρατία και τη θρέφει. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι Βουλή υπάρχει παντού όπου αναγνωρίζουμε τη λειτουργία δημοκρατικών καθεστώτων. Η σύνδεση είναι αναγκαία, σχεδόν εννοιολογική.

Στη σύγχρονη Δημοκρατία, η Βουλή αποτελεί κορυφαίο Δημοκρατικό θεσμό, μέσω του οποίου ο λαός εκπροσωπείται από τους Βουλευτές του. Στο Κοινοβουλευτικό σύστημα, η Κυβέρνηση εξαρτάται από την «δεδηλωμένη» εμπιστοσύνη της Βουλής, την στήριξη της Κυβέρνησης από την πλειοψηφία των Βουλευτών καθώς και από τον έλεγχό της από την Αντιπολίτευση.

Το χαρακτηριστικό γνώρισμα του κοινοβουλευτισμού είναι η αρχή ότι η κυβέρνηση οφείλει να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Αν την χάσει είτε στις εκλογές, είτε επειδή η Βουλή αποσύρει την εμπιστοσύνη της από την κυβέρνηση μετά από πρόταση δυσπιστίας, τότε η κυβέρνηση οφείλει να παραιτηθεί.

Η πολιτική, η ποινική και η αστική ευθύνη αντιπροσωπεύουν τις τρεις μορφές ευθύνης των Υπουργών που μπορούν να συνεπάγονται αντιστοίχως την παύση, την επιβολή ποινικών κυρώσεων και την αποκατάσταση της ζημίας.

Τι χαρακτήρα έχει η εντολή αντιπροσώπευσης που δίνει ο πολίτης με την ψήφο του στον βουλευτή και πώς εκπληρώνεται; Για την απάντηση του ερωτήματος χρειάζεται να ληφθεί υπόψη ότι, σύμφωνα με το Σύνταγμα, οι βουλευτές αποφασίζουν κατά συνείδηση τι υπηρετεί καλύτερα το έθνος και έχουν απεριόριστο το δικαίωμα της γνώμης και της ψήφου.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ο εκπρόσωπος του ελληνικού κράτους απέναντι σε άλλα κράτη, αλλά οι συνταγματικές αρμοδιότητές του είναι στην πραγματικότητα περιορισμένες. Παρόλα αυτά επιτελεί έναν θεμελιώδη ενοποιητικό ρόλο εντός της πολιτείας.

Ο θεσμός της κατάστασης πολιορκίας σε μέρος ή στο σύνολο της επικράτειας μπορεί να εφαρμοστεί τόσο σε περίπτωση εσωτερικής απειλής όσο και σε περίπτωση πολέμου και εξωτερικής απειλής της χώρας. Ο εκτελεστικός του Συντάγματος νόμος (566/1977) τίθεται σε εφαρμογή εφόσον υπάρξει απόφαση της Βουλής, που λαμβάνεται μετά από πρόταση της Κυβέρνησης και με την αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών.

Ο Όθωνας, ο οποίος έφθασε στο Ναύπλιο το 1833 με την υποστήριξη των προστάτιδων δυνάμεων (Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Ρωσίας) ανακηρύχθηκε «ελέω Θεού Βασιλεύς της Ελλάδος» και το ελληνικό κράτος κληρονομική (όχι όμως και συνταγματική) μοναρχία, το ανεξάρτητο «Βασίλειο της Ελλάδος». Μάλιστα, το ανεφάρμοστο Ηγεμονικό» Σύνταγμα του 1832 του επέτρεψε να βασιλεύσει στην Ελλάδα για περισσότερο από μια δεκαετία ως απόλυτος μονάρχης, χωρίς συνταγματικούς περιορισμούς.

Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης σημαίνει, πρώτα απ’ όλα, ανεξαρτησία έναντι της εκτελεστικής εξουσίας και έχει δύο πτυχές: την προσωπική και λειτουργική. Η δικαστική ανεξαρτησία κατοχυρώνεται επίσης και έναντι της νομοθετικής εξουσίας, κυρίως μέσω της δυνατότητας του δικαστή να μην εφαρμόζει αντισυνταγματικούς νόμους.

Η ασυλία των βουλευτών εκλαμβάνεται από πολλούς ως αδικαιολόγητο προνομιακό δικαίωμα που συγκρούεται με την αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου. Πτυχές του παραπάνω βουλευτικού αγαθού είναι το ακαταδίωκτο του βουλευτή και η έτερη ασυλία.

Όλοι οι Έλληνες πολίτες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου. Πώς είναι δυνατόν λοιπόν η αναγνώριση προνομίων υπέρ των βουλευτών να συνάδει με την αρχή της ισότητας;

Παρά τις διαφορές μεταξύ των χωρών ως προς την αυστηρότητα με βάση την οποία εφαρμόζεται η διάκριση των εξουσιών, όλα τα κράτη συμφωνούν ότι η εν λόγω αρχή είναι απαραίτητο συστατικό του κράτους δικαίου και συνεπώς ο σεβασμός της από τις τρεις εξουσίες (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική) διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος.

Σε μια περίοδο συνεχώς διογκούμενης αμφισβήτησης της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας και με δεδομένη την οικονομική ύφεση το τελευταίο διάστημα εξελίσσεται μια συζήτηση, σε διεθνές επίπεδο, για το εάν είναι αναγκαία και εφικτή η προσαρμογή του πολιτικού συστήματος στις νέες οικονομικές συνθήκες, χωρίς, ωστόσο, να αποδυναμώνεται η ίδια η αντιπροσωπευτική αρχή.

Στον κοινοβουλευτισμό, η Κυβέρνηση, η οποία διορίζεται από τον αρχηγό του κράτους, οφείλει να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Εάν ο πρωθυπουργός παραιτηθεί, συμπαρασύρει το σύνολο της κυβέρνησής του.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, οι βουλευτές αντιπροσωπεύουν το έθνος. Αυτό σημαίνει ότι οι βουλευτές οφείλουν να απασχολούνται κατά κύριο λόγο με θέματα που αφορούν το γενικότερο δημόσιο συμφέρον και όχι με τοπικές υποθέσεις. Ως μέλη του νομοθετικού σώματος η συνεισφορά τους στο νομοθετικό έργο μπορεί να καταστεί σημαντική.