Κοινοβούλιο

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ, Γιώργος Καραβοκύρης, συζητούν για τις διαδικασίες του Κοινοβουλίου μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, τη νομοθετική εξουσία και τον απαραίτητο κοινοβουλευτικό έλεγχο.

Με αφορμή τις επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, ο Αντώνης Καραμπατζός γράφει για το άρθρο 37 του Συντάγματος, την εφαρμογή του μεταδικτατορικά, αλλά και τις σύγχρονες προκλήσεις.

Η Αικατερίνη Γανίδη γράφει για τη διαδικασία της διαβούλευσης και τα αποτελέσματά της στο επίπεδο συμμετοχικότητας των πολιτών.

Στο 42ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Μαριάνθη Καλυβιώτου αναλύει όψεις της λειτουργίας της Βουλής. Επικεντρώνεται, αφ’ ενός, στη χρονική διαρρύθμιση του βίου της (βλ., ιδίως, άρθρα 53§1 και 64 του Συντάγματος), αφ’ ετέρου, στη συγκρότηση, το περίγραμμα λειτουργίας και τις αρμοδιότητες των σχηματισμών της Βουλής και των οργάνων της (βλ., ιδίως, άρθρα 65§§2-4, 68§§1,3, 71, 72 του Συντάγματος).

Με αφορμή το ζήτημα που ανέκυψε με την παραχώρηση αίθουσας για συνεδρίαση στην Κ.Ο. του ΚΙΝΑΛ, οι Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας και Πάρης Τσούτσης εξετάζουν τον Κανονισμό της Βουλής, τον ρόλο του Προέδρου της, αλλά και τη σημασία του συμβιβασμού τύπου και ουσίας.

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου αναλύει τις διατάξεις του νέου νόμου για τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης αναλύει όσα προβλέπει ο Κανονισμός της Βουλής για την εκπροσώπηση κοινοβουλευτικής ομάδας σε περίπτωση που εκλείψει ο/η Πρόεδρος.

Με αφορμή όσα συμβαίνουν στο ΚΙΝΑΛ, ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας διερευνά τις θεσμικές και συνταγματικές όψεις της αντικατάστασης Προέδρου Κοινοβουλευτικής Ομάδας.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για τη σημασία της προσαρμοστικότητας των κοινοβουλευτικών διαδικασιών εν μέσω πανδημίας.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για τη συνταγματική προστασία της ελευθερίας της τέχνης, τα όρια, αλλά και τους περιορισμούς που μπορεί να τεθούν.

Ο Κώστας Μποτόπουλος απαντά σε ερώτημα πολίτη για την υποχρέωση των Υπουργών να παρέχουν αληθή στοιχεία στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Στο 23ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Χρήστος Ράμμος μιλά για τον έλεγχο συνταγματικότητας των νόμων. Ποια η ιστορική εξέλιξη του θεσμού στην Ευρώπη; Ποιο σύστημα ελέγχου επικράτησε στην Ελλάδα και ποιες οι προκλήσεις για τους δικαστές;

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου καταγράφει την κοινοβουλευτική συζήτηση αλλά και τα βασικά σημεία του νέου νόμου σχετικά με το Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου και τον Σύμβουλο Ακεραιότητας στη Δημόσια Διοίκηση.

Με αφορμή την κοινοβουλευτική συζήτηση, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης επιχειρηματολογεί υπέρ της άρσης των περιορισμών στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των αποδήμων.

Στο 15ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Συνταγματολόγος-Δικηγόρος, Κώστας Μποτόπουλος, αναλύει τον ρόλο και τη λειτουργία του Κοινοβουλίου. Περιγράφει τον ρόλο του/ης βουλευτή και του/ης Προέδρου της Βουλής, την εσωτερική συγκρότηση και λειτουργία της Βουλής των Ελλήνων και των Επιτροπών, αλλά και τις βασικές λειτουργίες του Κοινοβουλίου.

Η συρρίκνωση του δημόσιου χώρου υπό όλες τις μορφές του μπορεί να εκκινεί από μια έκτακτη ανάγκη, όπως στην περίπτωση της πανδημίας, δεν επιτρέπεται όμως να λαμβάνει μονιμότερα χαρακτηριστικά μέσω της χρήσης των ιδεολογικοσυμβολικών μηχανισμών εκμαίευσης από το Κράτος της συναίνεσης των πολιτών.

Ο νόμος που ψηφίστηκε από το Ουγγρικό Κοινοβούλιο στις 30 Μαρτίου 2020 με αυξημένη πλειοψηφία 2/3 για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού έχει επικριθεί από όλους τους σχολιαστές ως αντιδημοκρατική και αυταρχική στροφή, αν όχι ως αρχή επιβολής μιας ιδιότυπης «δικτατορίας» εν μέσω της υγειονομικής κρίσης. Θέτει σοβαρότατα ζητήματα σε σχέση με τη δημοκρατία, την αρχή του κράτους δικαίου και τη διάκριση των εξουσιών.

Σε πολίτευμα κοινοβουλευτικής Μοναρχίας, όπου ο Βασιλιάς/Βασίλισσα έχει ως επί το πλείστον τελετουργικές αρμοδιότητες και κατά κανόνα ακολουθεί την πρόταση/«συμβουλή» της Κυβέρνησης, κατ’ εξαίρεση και σε πολύ έκτακτες περιστάσεις μπορεί να ασκήσει ορισμένες αρμοδιότητες, τις λεγόμενες «reserved powers», χωρίς την πρόταση/«συμβουλή» της Κυβέρνησης, όπως η άρνηση πρόωρης διάλυσης του Κοινοβουλίου, η άρνηση της απονομής χάρης, η παύση του Πρωθυπουργού ή η άρνηση της βασιλικής έγκρισης σε ψηφισμένα από το Κοινοβούλιο νομοσχέδια.

Η ομόφωνη απόφαση των έντεκα δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν αφορά μόνο στις ειδικές περιστάσεις του Brexit, αλλά καταλαμβάνει τον πυρήνα της αρχής της διάκρισης των εξουσιών – τόσο του Κοινοβουλίου και της εκτελεστικής εξουσίας όσο και μεταξύ των δυο αυτών πολιτικών οργάνων και του Δικαστηρίου. Το Δικαστήριο κρίνει ορθά πως η αναστολή του Κοινοβουλίου δεν μπορεί να αφεθεί στην εκτελεστική εξουσία και τον πολιτικό έλεγχο των πράξεων της.

Πώς εκλαμβάνεται η αναθεωρητική διαδικασία του Συντάγματος μέσα στο χρόνο και ποια η σημασία της; Το Syntagma Watch συνεχίζοντας το ειδικό αφιέρωμα για το καίριο ζήτημα της Αναθεώρησης του Συντάγματος ξεκινάει μία σχετική με το θέμα περιοδολόγηση από το Σύνταγμα του 1844 μέχρι την εν εξελίξει αναθεωρητική διαδικασία. Οι επισκέπτες του Syntagma Watch μπορούν ελεύθερα να εκφράσουν τις απόψεις τους κάτω από τα δημοσιεύματα των επιστημονικών συνεργατών της ιστοσελίδας, οι οποίοι μέσα από πρωτότυπα άρθρα ανάλυσης ερμηνεύουν στον μη εξειδικευμένο αναγνώστη με προσιτό τρόπο τις σχετικές εξελίξεις.