Εξέλιξη της νομολογίας σε θέματα ισότητας των φύλων
Στην εισήγηση του ο πάρεδρος του ΣτΕ, κ. Γκέρτσος Βασίλειος, παρουσίασε τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας σε θέματα ισότητας των φύλων, υπό το πρίσμα των έμφυλων στερεοτύπων και των κοινωνικών ρόλων που αποτελούν διαχρονικά τροχοπέδη για την εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών.
Ειδικότερα, αναφέρθηκε στα εμπόδια που αντιμετώπισαν οι γυναίκες που επιχείρησαν να εισέλθουν σε επαγγελματικούς χώρους που θεωρούνταν παραδοσιακά “προπύργια” των ανδρών (όπως του δικαστή, του αστυνομικού κ.λπ.) καθώς και στην εξέλιξη της νομολογίας ως προς τα ζητήματα αυτά με το πέρασμα από την “τυπική” στην “ουσιαστική” ισότητα των φύλων, υπό την επιρροή του διεθνούς, ενωσιακού δικαίου και της νομολογίας του Δ.Ε.Ε..
Ο κ. Γκέρτσος αξιολόγησε τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ως προς τα θετικά μέτρα που ελήφθησαν υπό τη μορφή ποσοστώσεων για την ισόρροπη συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης πολιτικών αποφάσεων και στις δομές πολιτικές εξουσίας, τομείς στους οποίους παρατηρούνται σεξιστικές νοοτροπίες και φαινόμενα παραγκωνισμού των γυναικών.
«Η έμφυλη ισότητα και δικαιοσύνη ήταν πάντα και παραμένει ένας καθοριστικός πυλώνας δημοκρατίας»
«Από τα έμφυλα στερεότυπα, τις διακρίσεις και το σεξισμό έως την έμφυλη βία… μια ανάσα δρόμος» ήταν ο τίτλος της εισήγησης του κ Βαγγέλη Κοσμάτου, ψυχολόγου-ειδικού σε θέματα φύλου και υπεύθυνου επιστημονικού έργου της «Gender Alliance Initiative – Η Συμμαχία των Φύλων». Η εισήγηση του κ Κοσμάτου, μια διαδραστική παρουσίαση με εικόνες-βίντεο-διαφημίσεις-ιστορίες-παροιμίες-δημοσιεύσεις, ήταν εμπνευσμένη από το υλικό και τη μεθοδολογία δουλειάς με ανήλικα και ενήλικα άτομα, στα βιωματικά εργαστήρια της G-All.
Oπως υπογράμμισε ο κ. Κοσμάτος «κάποιες φορές ξεχνάμε ή και αγνοούμε, στο λόγο και την πράξη μας – κοινωνική, εκπαιδευτική, πολιτική, επιστημονική, ακτιβιστική – το γεγονός δηλαδή ότι τα δύο αυτά αλληλένδετα φαινόμενα βάλλουν κατά και βλάπτουν σοβαρά τόσο τις γυναίκες, όσο και τους λοατκι ανθρώπους, καθώς και κάθε εν δυνάμει θηλυκότητα και μη στερεοτυπική αρρενωπότητα.
Είναι επιτακτικό, πρόσθεσε ο κ Κοσμάτος να αναζητήσουμε εντός μας και μεταξύ μας εκείνες τις συνθέσεις που θα οδηγήσουν στις αναγκαίες και ικανές συμμαχίες, ώστε να εργαστούμε από κοινού πάνω στην πρόληψη και ανάσχεση φαινόμενων έμφυλου κοινωνικού κανιβαλισμού, όπως αυτά που ζούμε (και) τα τελευταία χρόνια». Στην εισήγησή του κατέληξε λέγοντας «είναι τώρα πια δικό μας καθήκον να εργαστούμε ώστε να πάνε τα πράγματα ένα βήμα πιο πέρα, καθώς η έμφυλη ισότητα και δικαιοσύνη ήταν πάντα και παραμένει ένας καθοριστικός πυλώνας δημοκρατίας και ένα διαρκές ζητούμενο».
Αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και Συμβουλευτικά Κέντρα ΚΕΘΙ
Η πρόεδρος του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας, κα Θεοδοσία Τάνταρου-Κρίγγου, αναφέρθηκε εκτενώς στις δομές του δικτύου της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, στις οποίες ανήκουν και τα 14 Συμβουλευτικά Κέντρα του ΚΕΘΙ. Σε αυτά παρέχονται δωρεάν υπηρεσίες συμβουλευτικής στήριξης σε γυναίκες θύματα βίας ή/και πολλαπλών διακρίσεων από εξειδικευμένο προσωπικό.
Παράλληλα, σκιαγράφησε το προφίλ των γυναικών που έχουν καταφύγει στα Συμβουλευτικά Κέντρα από το 2012 έως και σήμερα. Πρόκειται στο μεγαλύτερο ποσοστό τους για Ελληνίδες (78%), δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, έγγαμες με παιδιά, άνεργες, ηλικίας 36-45 ετών, οι οποίες δέχθηκαν βία από τον σύζυγο/σύντροφο -νυν ή πρώην και ζητούν νομική και ψυχολογική στήριξη.
Αναφερόμενη στα πεπραγμένα του ΚΕΘΙ, αλλά και στα μελλοντικά του σχέδια, τόνισε, μεταξύ άλλων, πως οι εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που γίνονται στη χώρα μας αποδίδουν γι’ αυτό και θα συνεχιστούν, ενώ και η συνεργασία με άλλους φορείς, κρατικούς και μη, προωθείται δυναμικά. «Το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας είναι ταγμένο στην ολοκλήρωση της αποστολής του και θα προάγει με κάθε τρόπο, στα πλαίσια των καταστατικών του σκοπών, πρακτικές και πολιτικές με στόχο την πρόληψη και εξάλειψη της έμφυλης βίας. Προς την κατεύθυνση αυτή, υπάρχει σαφής βούληση, ορατή και σταθερή δέσμευση», τόνισε χαρακτηριστικά η πρόεδρος του ΚΕΘΙ.
Οι διαστάσεις της έμφυλης βίας ως προτεραιότητα για την Παγκόσμια Υγεία
Ο Επιχειρησιακός Διευθυντής των Γιατρών του Κόσμου-Ελληνική Αντιπροσωπεία, κ. Αναστάσιος Υφαντής, παρουσίασε τις διαστάσεις της έμφυλης βίας στον ανθρωπιστικό χώρο, με έμφαση στις προκλήσεις που συναντώνται στην υποστήριξη και φροντίδα μετακινούμενων πληθυσμών και ειδικότερα στις κοινότητες προσφύγων και αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα.
Αναφέρθηκε στη διάσταση του θέματος ως προτεραιότητα για την Παγκόσμια Υγεία αλλά και στην ανάπτυξη ειδικών πολιτικών αντιμετώπισης, αφού η συχνότητα εμφάνισης της έμφυλης βίας και οι επιπτώσεις της εκτιμάται ότι αφορούν το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού των γυναικών.
Τέλος, ο κ. Υφαντής παρουσίασε συνοπτικά τα αποτελέσματα της χαρτογράφησης αναγκών σε επαγγελματίες πρώτης γραμμής που εργάζονται με περιπτώσεις αιτούντων άσυλο και προσφύγων καθώς και τις σχετικές προτάσεις πολιτικής στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος empower_ref.
Το πρώτο Εθνικό Πρόγραμμα Δράσης για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών
Από την πλευρά της η κα Μαρία Στρατηγάκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου, παρουσίασε το πρώτο Εθνικό Πρόγραμμα Δράσης για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών (2009-2014) με το οποίο δημιουργήθηκε η Πανελλαδική Γραμμή SOS 15900 και το Πανελλαδικό Δίκτυο Δομών (Ξενώνες και Συμβουλευτικά Κέντρα) που λειτουργούν μέχρι σήμερα.
Ειδικότερα, αναφέρθηκε στις αντιστάσεις που υπάρχουν στη δημόσια διοίκηση και τα επιχειρήματα που επιστρατεύονται για να εμποδιστούν οι δημόσιες παρεμβάσεις στον τομέα αυτό και γενικότερα στην προώθηση της ισότητας των φύλων (επιχειρήματα μεγάλου κόστους, διαφορετικών πολιτικών προτεραιοτήτων κλπ.).
Όμως, η καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών έκτος από την θετική πολιτική βούληση και το επαρκές χρηματοδοτικό πλαίσιο απαιτεί και την μηδενική ανοχή όλων μας, όσων βλέπουμε να ασκείται στην διπλανή μας πόρτα και δεν αντιδρούμε.
