Search
Close this search box.

Συμπεράσματα του Συνεδρίου που οργάνωσε το Ινστιτούτο Rythmisis (01.12.2023) για τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης

Διαβάστε την τοποθέτηση του Ιωάννη Σαρμά στο Συνέδριο του Ινστιτούτου Rythmisis για τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης.

 

I

Η ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Για αυτό το συνέδριο αξίζει πρώτα να τονιστεί πόσο επίκαιρο είναι.

Διοργανώνεται σήμερα, 1η Δεκεμβρίου 2023, ένα έτος και μία ημέρα μετά το άνοιγμα στο ευρύ κοινό του ChatGTΡ, του πρώτου λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης που διατίθεται για ευρεία χρήση από το κοινό του διαδικτύου.

Στις 30 Οκτωβρίου 2023, ένα μήνα και τρεις ημέρες πριν από σήμερα, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα για την ασφάλεια, την αξιοπιστία, την ανάπτυξη και τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, αναγνωρίζοντας τους κινδύνους από τη νέα τεχνολογία, αλλά συγχρόνως επιζητώντας τους τρόπους της αποτελεσματικότερης ανάπτυξής της χάρη της ευημερίας και της ασφάλειας της χώρας.

Την 1η Νοεμβρίου 2023, δύο μόλις ημέρες μετά την έκδοση του εν λόγω εκτελεστικού διατάγματος, δημοσιεύτηκε η διακήρυξη του Bletchley (Ηνωμένο Βασίλειο), με την οποία 28 χώρες μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση διακηρύσσουν τη θέλησή τους να ενισχύσουν τις προσπάθειες ασφαλούς χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης για την αντιμετώπιση των κινδύνων που εμφανίζει η μη υπεύθυνη ανάπτυξή της.

Στη χώρα μας επίσης συστάθηκε ήδη από τον Πρωθυπουργό, στις 19 Οκτωβρίου 2023, συμβουλευτική επιτροπή για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που τίθενται από την ανάπτυξη και χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ χθες μόλις ο Πρωθυπουργός παρουσίασε τη βάση της κυβερνητικής πολιτικής αναφορικά με την νέα τεχνολογία διακηρύσσοντας ουσιαστικά ότι δεν προσεγγίζεται τεχνοφοβικά, αλλά ως καίριο εργαλείο ανάπτυξης. Όπως δε πληροφορηθήκαμε μόλις σήμερα, εδώ στο συνέδριο, από τον αρμόδιο Υπουργό και τον αρμόδιο Υφυπουργό, σε λίγες εβδομάδες η χώρα μας θα προικιστεί με ένα πρωτοποριακό λογισμικό, ένα είδος ψηφιακού ΚΕΠ, που θα εξυπηρετεί τους πολίτες παρέχοντάς τους κατευθύνσεις για την επίλυση των προβλημάτων που έχουν με τις δημόσιες αρχές.

Και όλα αυτά ενώ μόλις το προπερασμένο Σαββατοκύριακο διαδραματίστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες για τέσσερις ημέρες το μοναδικής έντασης επεισόδιο της αποπομπής λόγω ανειλικρινούς συμπεριφοράς, όπως αναφέρθηκε, του εφευρέτη του ChatGPT εκ του φόβου των μελών του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας που τον απέπεμψε και στην οποία ανήκει το λογισμικό, ότι η τεχνητή νοημοσύνη κινδυνεύει να αναπτυχθεί προς όλεθρο της ανθρωπότητας. Όπως γνωρίζουμε, η αποπομπή ανακλήθηκε και ένα νέο διοικητικό συμβούλιο διοικεί πλέον την εταιρεία που δεν συμμερίζεται τις φοβίες του παλαιού.

Ο υπαρξιακός φόβος της ανθρωπότητας από την υπερανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης εμφανίστηκε ακόμη και στην εταιρεία που παρήγαγε το ChatGPT, την OPEN AI, κάτι που εξηγεί το τεράστιο ενδιαφέρον που παρατηρείται σχετικώς αυτές τις ημέρες διεθνώς αλλά και στη χώρα μας. Ενδιαφέρον που δικαιολογεί την οργάνωση του συνεδρίου στο οποίο σήμερα λάβαμε μέρος.

II

Ο ΟΡΙΣΜΟΣ

Δεν πρέπει κανείς να φύγει από το συνέδριο χωρίς να έχει στο μυαλό του ένα σαφή και λειτουργικό ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης, χρήσιμο για να κατανοήσει το μεγάλο ενδιαφέρον που προκαλεί η ανάπτυξή της, όπως προδιαγράφεται, αλλά και οι κίνδυνοι που η ανάπτυξη αυτή εγκυμονεί. Από τις εισηγήσεις και τις τοποθετήσεις που ακούστηκαν προκύπτει, κατά τη γνώμη μου, ότι τρία χαρακτηριστικά την ορίζουν, διακρίνοντάς την από τα γνωστά μας ήδη μηχανικά συστήματα επεξεργασίας στοιχείων.

Το πρώτο της χαρακτηριστικό είναι η ικανότητά της να προβαίνει, εντός περιβάλλοντος αβεβαιότητας, σε σταθμίσεις όταν συγκρούονται μεταξύ τους αντιθετικές επιλογές που η μία αποκρούει την άλλη. Όχι δηλαδή όπως όταν πρόκειται να λυθεί μία μαθηματική εξίσωση, η οποία, όσο περίπλοκη και να είναι, προϋποθέτει μία γραμμική πορεία για τη λύση της. Αλλά όταν μεταξύ δύο ή πλειόνων κατευθύνσεων που δεν συγκλίνουν πρέπει να επιλεγεί μία ύστερα από μια διαδικασία απόδοσης βαρύτητας στα δεδομένα που τυγχάνουν επεξεργασίας για την ανεύρεση της λύσης.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό της τεχνητής νοημοσύνης είναι η ικανότητά της να καταλήγει όχι απλώς σε παραγωγή πληροφοριών ή έστω σε λύσεις προβλημάτων, αλλά σε αξιολογήσεις, εκτιμήσεις, προβλέψεις ή και σε αποφάσεις που είναι σε θέση να αντικαταστήσουν τις αντίστοιχες ανθρώπινες αξιολογήσεις, εκτιμήσεις, προβλέψεις ή αποφάσεις και που, συνεπώς, μπορεί να επηρεάσουν αντίστοιχες ενέργειες του ανθρώπου, ακόμη και να τις αντικαταστήσουν.

Ο υπαρξιακός φόβος που γεννά η εκτεταμένη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης οφείλεται ακριβώς σε αυτό, στη διαβλεπόμενη δηλαδή ικανότητά της, που είναι και το τρίτο χαρακτηριστικό της, να μην υποδεικνύει απλώς στον άνθρωπο τι απόφαση μπορεί να λάβει, αλλά να μπορεί η ίδια να διαπλάθει καταστάσεις σύμφωνα με τις αποφάσεις της, να εφαρμόζει επομένως στον ψηφιακό ή και στον υλικό ακόμη κόσμο αυτά που έχει αποφασίσει το ίδιο το λογισμικό της.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, με τη διαφωνία που ανέκυψε εντός του διοικητικού συμβουλίου της OPEN AI μας έδειξαν ότι δεν κινούμεθα πλέον ως προς την ανωτέρω ικανότητα της τεχνικής νοημοσύνης σε επίπεδο σεναρίου film επιστημονικής φαντασίας. H ικανότητα ενός λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης να βρίσκει λύσεις στα προβλήματα που του τίθενται μπορεί να αχθεί μέχρι του σημείου της συνεχούς βελτίωσης του ίδιου του λογισμικού βάσει ενός προτύπου που του έχει τεθεί, αν δε ως πρότυπό του τεθεί ο άνθρωπος, μπορεί, ανάλογα με τη δύναμη των τεχνικών μέσων που θα του διατεθούν, να αχθεί και μέχρι του σημείου ανάπτυξης αυτοσυνείδησης. Από κει και πέρα, αν ένα τέτοιο ον θα θελήσει να πάρει και τον έλεγχο των πραγμάτων ώστε να εφαρμόσει τις αποφάσεις του, αυτό είναι άλλο θέμα, αλλά πλέον η απόσταση μεταξύ αυτοσυνειδησίας και δίψας για εξουσία είναι μικρή.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, και ανεξαρτήτως αν αναπτυχθεί αυτοσυνειδησία, ένας κακοπροαίρετος ανθρώπινος νους, κυριαρχώντας σε μία τέτοια μηχανή ή ενσωματώνοντάς την σε ένα βιολογικό οργανισμό μπορεί να κατευθύνει τα πράγματα σε ανέλεγκτες καταστάσεις, καταστροφικές για το μέλλον της ανθρωπότητας. Αυτό δικαιολογεί τον υπαρξιακό μας φόβο που είναι πλέον πραγματολογικά θεμελιωμένος όπως αντιληφθήκαμε από το δράμα που εκτυλίχθηκε στο διοικητικό συμβούλιο της OPEN AI.

Mερικοί ομιλητές έδωσαν ιδιαίτερη σημασία για τον ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης στις ικανότητές της να βελτιώνει το προϊόν της με δικές της ενέργειες, καθώς και στην πρωτοτυπία σε ό,τι η ίδια παράγει. Αυτά είναι πράγματι χαρακτηριστικά της, άλλα δευτερεύοντα. Γιατί η αυτοβελτίωση – όταν λόγου χάριν από το πλήθος των νέων πληροφοριών που εισρέει σε λογισμικό ιατρικής χρήσης βελτιώνεται η διαγνωστική ικανότητα του λογισμικού – δεν είναι ο τελικός σκοπός λειτουργίας του λογισμικού αυτού, του οποίου ο κύριος στόχος παραμένει η ασφαλής διάγνωση. Η δε παραγωγή προτύπου περιεχομένου – όπως, λόγου χάριν, η προσωποποιημένη ψηφιακή ξενάγηση σε ένα μνημείο – τότε μόνον είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης όταν η ξενάγηση αυτή είναι έξυπνη, δηλαδή προκύπτει από σταθμίσεις ορθολογικά διαρθρωμένες πλειόνων δεδομένων που δεν συγκλίνουν στις ίδιες επιλογές. Όχι οποιαδήποτε ψηφιακή ξενάγηση, ακόμη και αυτή με πάγιο περιεχόμενο, όσο πρωτότυπη και αν είναι.

Η τεχνητή νοημοσύνη ορίζεται, σε τελευταία ανάλυση, από τον φόβο που προκαλεί η διαβλεπόμενη κακή χρήση της. Και όπως είδαμε, ο φόβος γεννάται όταν, ύστερα από σταθμίσεις, ένα λογισμικό καταλήγει σε επιλογές αποφάσεων που μπορεί όντως να εφαρμοστούν στην πράξη αντικαθιστώντας τον άνθρωπο, ακόμη και χωρίς τη θέλησή του.

III

ΟΙ ΤΟΜΕΙΣ

Οι εισηγήσεις που αναπτύχθηκαν στο συνέδριο μάς οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μπορεί να διακριθούν τρεις τουλάχιστον μεγάλοι τομείς όπου είναι ευκταίο να προκύψουν ρυθμίσεις σχετικές με την τεχνητή νοημοσύνη. Πρώτον, ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των κινδύνων, πέραν του υπαρξιακού, που διαφαίνονται σε ειδικότερες πτυχές της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Δεύτερον, ρυθμίσεις για την επίλυση νομικών ζητημάτων που εγείρονται από τη χρήση λογισμικών τεχνητής νοημοσύνης στον καθημερινό μας βίο. Και, τρίτον, ρυθμίσεις για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης ως εργαλείου ανάπτυξης και ευημερίας μέσω της αύξησης της αποτελεσματικότητας που επιτυγχάνεται με αυτήν.

Παρουσιάστηκαν παραστατικά παραδείγματα όπου η χρήση λογισμικών τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να οδηγήσει, όχι οπωσδήποτε ηθελημένα, σε δυσμενείς διακρίσεις εις βάρος γυναικών, αλλοδαπών, ορισμένων κατηγοριών εργαζομένων, σε προσβολές του δικαιώματος στον ιδιωτικό βίο και την ιδιωτικότητα, σε παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας, στην υποβάθμιση της θέσης του εργαζόμενου ή και στην κατάργηση θέσεων εργασίας. Αλλά και πέραν αυτών, στην υποστήριξη εγκληματικών ενεργειών, όπως είναι η διευκόλυνση απατών μέσω κρυπτονομισμάτων, ή προσβολών του ελεύθερου ανταγωνισμού μέσω εναρμονισμένων πρακτικών που διεξάγονται από λογισμικά τεχνητής νοημοσύνης. Και ακόμα γνωρίσαμε το πανόραμα των τομέων όπου η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ενισχύσει τη δράση εγκληματικών οργανώσεων με οικονομικά κίνητρα και δραστηριότητα.

Από τις σχετικές τοποθετήσεις των ομιλητών προέκυψε ότι απαιτείται συνεχής εγρήγορση και εποπτεία ώστε να ληφθούν έγκαιρα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα που θα αποτρέψουν ή θα θεραπεύσουν προσβολές θεμελιωδών δικαιωμάτων ή θα αποθαρρύνουν τους εγκληματίες στην υπονόμευση από αυτούς της αγαθής χρήσης λογισμικών τεχνητής νοημοσύνης.

Παρουσιάστηκαν συγχρόνως και τα νομικά ζητήματα, άλυτα μέχρι στιγμής, που εμφανίζονται λόγω της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης στο πεδίο των εφευρέσεων και της πνευματικής ιδιοκτησίας. Είναι δυσχερές να εντοπιστεί ο δημιουργός επί προϊόντων τεχνητής νοημοσύνης όπως συναφώς και ο υπεύθυνος σε αποζημίωση, όταν από τη χρήση τέτοιων προϊόντων προκαλείται αστική ευθύνη. Μεγάλα νομικά ζητήματα ανακύπτουν επίσης από τη χρήση τέτοιων λογισμικών στη διοικητική διαδικασία, ιδίως όταν εκδίδονται μέσω λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης διοικητικές πράξεις που χρήζουν κατά νόμο αιτιολογίας, και των οποίων η αιτιολογία όταν υφίσταται παρήχθη καθ’ ολοκληρίαν από ένα τέτοιο λογισμικό. Ζητήματα εγείρει επίσης και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην έκδοση δικαστικής απόφασης.

Πάντως χαρακτηριστικό όλων των σχετικών τοποθετήσεων των ομιλητών ήταν η ιδέα ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χαθεί ο ανθρώπινος έλεγχος από το παραγόμενο προϊόν, το οποίο, για να διασφαλίζεται ακριβώς ο έλεγχος, πρέπει κατά το δυνατόν να παράγεται κατά τρόπο διαφανή στον διοικούμενο που θίγεται από το προϊόν αυτό.

Παρουσιάστηκαν τέλος στο συνέδριο – και αυτό πρέπει να τονιστεί – και οι ευκαιρίες που προκύπτουν από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Επιχειρηματίες καινοτόμων επιχειρήσεων παρουσίασαν τις εμπειρίες και τα σχέδια τους σχετικά με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ άλλοι ομιλητές ενημέρωσαν τους συνέδρους για τις ευρύτερες προοπτικές ανάπτυξης και καινοτομίας που ανοίγει η τεχνητή νοημοσύνη στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα. Η έξυπνη οργάνωση των πόλεων και των σπιτιών μας, η αποτελεσματική παραγωγή ενέργειας και η μεταφορά της, η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης με την ορθολογική διαχείριση πόρων, η στόχευση των καταναλωτών, η διάγνωση των ασθενειών, η έγκαιρη πρόβλεψη καταστροφικών καιρικών φαινομένων, η βελτίωση της παραγωγής αγροτικών προϊόντων, η εσωτερική βέλτιστη οργάνωση των επιχειρήσεων και των δημοσίων υπηρεσιών, οι μεταφορές, οι συγχωνεύσεις επιχειρήσεων και άλλοι τομείς επηρεάζονται ήδη θετικά από τη χρήση λογισμικών τεχνητής νοημοσύνης

Και αν κάτι κοινό μπορεί να συναχθεί από όλες τις σχετικές εισηγήσεις είναι ότι τα οικεία λογισμικά αυξάνουν κατακόρυφα την αποτελεσματικότητα όλων όσοι τα χρησιμοποιούν, μειώνοντας δραματικά τον χρόνο παραγωγής αντίστοιχων αποτελεσμάτων όταν επιδιώκονται με παραδοσιακό τρόπο, χωρίς όμως αντιστοίχως να υποβαθμίζεται καθόλου η ποιότητα των αποτελεσμάτων αυτών.

IV

Η ΣΤΑΣΗ ΜΑΣ

Ένα βασικό ερώτημα παραμένει. Ποια είναι η στάση της ελληνικής Πολιτείας εμπρός σε όλη την εξέλιξη που προδιαγράφεται. Θα ακολουθήσει απλώς με συνέπεια τις εξελίξεις, επωφελούμενη από τις καινοτομίες ή θα αναπτύξει πρωτοβουλίες ώστε να καταστεί πρωτοπόρος της τέταρτης τεχνολογικής επανάστασης, όπως χαρακτηρίστηκε από ορισμένους συνέδρους η κυριαρχία της τεχνητής νοημοσύνης στις κοινωνίες μας. Θα ακολουθήσουμε μία επιφυλακτική συνετή στάση ή, αντιθέτως, θα κινηθούμε εντός της νέας τεχνολογίας με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία.

Δύο προκαταρκτικά ζητήματα τίθενται εδώ πριν απαντηθούν τα πιο πάνω ερωτήματα. Το πρώτο είναι πώς αναμένουμε να κινηθούν στο ίδιο πεδίο οι ανταγωνιστές μας, και γιατί όχι, οι αντίπαλοι μας. Και το δεύτερο είναι πόση ενέργεια είμαστε διατεθειμένοι να επενδύσουμε αν υποθέσουμε ότι θέλουμε να είμαστε διεθνώς πρωτοπόροι στην τεχνητή νοημοσύνη.

Ως προς το πρώτο προκαταρκτικό ζήτημα, αξίζει να τονιστεί ότι στη σύσκεψη του Bletchley συμμετείχαν η Κίνα, η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, η Σιγκαπούρη, η Ινδία, και άλλες ασιατικές και αφρικανικές χώρες καθώς και χώρες της Λατινικής Αμερικής, μαζί βεβαίως με πολλές δημοκρατίες του δυτικού κόσμου. Σε αυτήν δε την διακήρυξη δεν αναφέρεται τίποτα σχετικό με τη λήψη συγκεκριμένων απαγορευτικών μέτρων στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, παρά μόνο ευχές για την αντιμετώπιση των κινδύνων που εγκυμονεί η χρήση της, αν και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις θετικές επιδράσεις από την ανάπτυξή της. Στάση εντελώς αντίθετη από αυτήν που φαίνεται να ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία στο σχετικό με την τεχνητή νοημοσύνη σχέδιο Κανονισμού που ετοίμασε από το 2021 περιέλαβε ρυθμίσεις για ασφυκτικούς ελέγχους και απαγορεύσεις χωρίς κανέναν αναπτυξιακό πυλώνα.

Ως προς το δεύτερο προκαταρκτικό ζήτημα, που ουσιαστικά αναφέρεται στην ανάγκη να υποβληθούμε σε θυσίες προκειμένου να αναπτυχθεί πρωτοποριακά στη χώρα μας η τεχνητή νοημοσύνη, αξίζει να σημειωθεί το παράδειγμα που δίνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με το εκτελεστικό διάταγμα της 30ης Οκτωβρίου του 2013, στο οποίο έγινε πριν αναφορά. Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών κάλεσε όλη τη διοίκηση της Ομοσπονδίας να δραστηριοποιηθεί ώστε εντός συγκεκριμένου χρόνου ορισμένων εβδομάδων η λίγων μηνών να ετοιμαστούν τα μέτρα που κρίνονται αναγκαία για την αντιμετώπιση των κινδύνων από την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά κυρίως και τα μέτρα για την άντληση κάθε δυνατής ωφέλειας από αυτήν. Θα διατεθούν πιστώσεις, θα ιδρυθούν ειδικά επιστημονικά κέντρα, θα εγκαθιδρυθεί σε κάθε διοίκηση αρμόδιος υπεύθυνος τεχνητής νοημοσύνης, Κράτος, πανεπιστήμια και ιδιωτικοί φορείς θα κινητοποιηθούν προς την ίδια κατεύθυνση. Κηρύχθηκε ουσιαστικά ένα είδος γενικής επιστράτευσης.

Φαίνεται ότι και στη χώρα μας προδιαγράφεται κάτι αντίστοιχο. Οι υπαρξιακοί φόβοι από την τεχνητή νοημοσύνη δεν έχουν θέση εδώ, στη μικρή μας χώρα, που δεν μπορεί να διαθέτει τα μέσα για την ανάπτυξη τόσο ισχυρών λογισμικών τεχνητής νοημοσύνης ώστε να κινδυνεύσει από αυτά με καταστροφή η ανθρωπότητα. Και σε κάθε περίπτωση θα φροντίσει για αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση με τις απαγορεύσεις και τους ελέγχους που έχουν περιληφθεί στο υπό υιοθέτηση σχέδιο Κανονισμού.

Όμως μπορούμε κι εμείς. Είδαμε σε μία εισήγηση πώς μία εμπορική ελληνική τράπεζα έχει οργανωθεί έτσι ώστε στους επτά καίριους τομείς δραστηριότητάς της να ενσωματώσει συστήματα τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου να γίνει πιο αποτελεσματική, και ακούσαμε σε άλλες εισηγήσεις ότι, στον αγώνα επιβίωσης που δίνουν όλες οι επιχειρήσεις, η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί τη σωτήρια λύση στον ανταγωνισμό.

Και η δημόσια υπηρεσία στη χώρα μας μπορεί να οργανωθεί έτσι. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε όλες τις ομοσπονδιακές αρχές θα οριστεί, όπως είπαμε πριν, ένας Chief ΑΙ Εxecutive Οfficer για να τρέξει τις αλλαγές. Ειδικά κονδύλια θα διατεθούν για να προσληφθούν όσοι χρειάζονται για τη μετάβαση στη νέα τεχνολογία. Αυτό απαιτεί ανακατανομή πιστώσεων, νέα οργάνωση των υπηρεσιών, νέες λειτουργίες.

Η πρόεδρος του Ινστιτούτου που οργάνωσε το συνέδριο αυτό τόνισε δύο φορές κατά τη διάρκεια του συνεδρίου ότι η χώρα μας μπορεί και πρέπει να μη χάσει την ευκαιρία να πρωτοπορήσει στην τεχνητή νοημοσύνη. Το ευχόμεθα ολόψυχα όπως βεβαίως και στο Ινστιτούτο να συντελέσει αποφασιστικά σε αυτή την προσπάθεια.

Σε μια παραλλαγή του τίτλου του συνεδρίου, θα λέγαμε ότι, όπως προκύπτει από τις εργασίες του, εμείς, εδώ στην Ελλάδα, δεχόμαστε με αυτοπεποίθηση την πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης, τη δεχόμαστε και προχωράμε.

Ιωάννης Σαρμάς
Επίτιμος Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τ. Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός

Σου άρεσε το άρθρο, αλλά σου δημιούργησε νέες απορίες;

Έχεις και άλλα ερωτήματα που σε απασχολούν σε σχέση με το Σύνταγμα, τους Θεσμούς, τα δικαιώματα και τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Σχετικά Άρθρα

O έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων: Η προσέγγιση ενός Ανώτατου Δικαστή / Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα (23ο video-podcast)

Στο 23ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Χρήστος Ράμμος μιλά για τον έλεγχο συνταγματικότητας των νόμων. Ποια η ιστορική εξέλιξη του θεσμού στην Ευρώπη; Ποιο σύστημα ελέγχου επικράτησε στην Ελλάδα και ποιες οι προκλήσεις για τους δικαστές;

Περισσότερα

Ισότητα των Ελλήνων / Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ (46ο video-podcast)

Στο 46ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Στέργιος Κοφίνης αναλύει το άρθρο 4 του Συντάγματος, που περιγράφει την αρχή της ισότητας των Ελλήνων.

Περισσότερα

Πανεπιστημιακή αστυνομία και συνταγματική αλλαγή

Πώς μπορεί ένα συνταγματικό επιχείρημα να σταματήσει να θεωρείται αδιανόητο;
Η Αλκμήνη Φωτιάδου καταγράφει ορισμένες σκέψεις για μια θεωρία του Jack Balkin, την άτυπη συνταγματική μεταβολή και τη συζήτηση για την πανεπιστημιακή αστυνομία.

Περισσότερα

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.

Subscribe

* indicates required
Email Format

Please select all the ways you would like to hear from Syntagma Watch:

You can unsubscribe at any time by clicking the link in the footer of our emails. For information about our privacy practices, please visit our website.

We use Mailchimp as our marketing platform. By clicking below to subscribe, you acknowledge that your information will be transferred to Mailchimp for processing. Learn more about Mailchimp's privacy practices here.