Η δολοφονία του George Floyd στις Η.Π.Α., με μάρτυρες το σύνολο του πληθυσμού του πλανήτη που έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο, είναι η μήτρα ενός νέου δικαιώματος. “Δεν μπορώ να αναπνεύσω” ούρλιαζε το θύμα του αστυνομικού. Η φοβερή κραυγή και η ζοφερή εικόνα τελειώνουν τις αυτονόητες πεποιθήσεις μας. Ότι είναι μια ελεύθερη χώρα, ότι πριν δώδεκα χρόνια εξελέγη μαύρος Πρόεδρος, ότι όλες οι ζωές έχουν αξία και προστατεύονται. Τίθενται σε αμφιβολία στοιχειώδεις κατακτήσεις του πολιτισμού μας.
Όσο κι αν είναι εξοργιστικό όμως, υπήρξε και ο “αντίλογος”. Είδαμε το αποκρουστικό πρόσωπο της ρατσιστικής Αμερικής, με την επίσημη στολή του οργάνου της τάξεως όχι μόνο να δολοφονεί, αλλά και να συμπαρίσταται στον δολοφόνο. Μαύρα μπλουζάκια με λευκά γράμματα φορέθηκαν σήμερα από συνοδοιπόρους του δράστη, μπροστά στο αστυνομικό τμήμα της Νέας Υόρκης. Η αναγραφή είναι “I can breathe” (= “μπορώ να αναπνεύσω”). Ο ρατσιστικός λόγος του μίσους που επίσης επιτρέπεται στις ΗΠΑ και δεν τιμωρείται από το νομικό σύστημα. Τι μας λένε οι λευκοί άνδρες; Ότι πριν δεν μπορούσαν να αναπνεύσουν, ενώ τώρα που εξολοθρεύτηκε ο εχθρός τους, μπορούν!
Πολλά τα νομικά ζητήματα και σύνθετο το κοινωνικοϊστορικό πλαίσιο στις Η.Π.Α. Το 1948 με την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ο πλανήτης θεώρησε ότι συμφώνησε στα ελάχιστα και στα στοιχειώδη για τον σεβασμό της ανθρώπινης ιδιότητας.
Μέρες σαν τη χθεσινή σκεφτόμαστε ότι υπάρχουν ακόμη και πιο στοιχειώδη που δεν έχουν γίνει αντιληπτά και δεν έχουν κατοχυρωθεί, όσο κι αν ακούγεται αδιανόητο. Τόσο αδιανόητο, όπως ένα δικαίωμα στην αναπνοή.
Βασίλης Σωτηρόπουλος
Δικηγόρος